BsCKI Hà Minh Thắng
(Trưởng khoa Giải Phẫu Bệnh – Tế Bào)
Mục tiêu chủ yếu của chuyên ngành Giải phẫu bệnh – Tế bào là chẩn đoán chính xác. Các kỹ thuật xử lý mô và nhuộm tiêu bản truyền thống như HE (Hematoxylin – Eosin), PAS (Periodic acid Schiff), Giemsa, Trichrome…., vẫn được sử dụng thường quy, có thể giúp các Nhà giải phẫu bệnh và tế bào học có được những thông tin quan trọng trong quá trình đọc tiêu bản và cho chẩn đoán. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, đặc biệt là những trường hợp ung bướu, các kỹ thuật trên không thể dùng để có chẩn đoán chính xác.
Hóa mô miễn dịch (HMMD) là kết hợp phản ứng miễn dịch và hóa chất để làm hiện rõ các kháng nguyên hiện diện trong tế bào (bào tương, màng tế bào, nhân). Vì kháng nguyên không thể giúp quan sát hình thái được nên người ta phải xác định vị trí của nó trên tế bào bằng các phản ứng miễn dịch và hóa học.
Cho kháng thể đặc hiệu lên mô, nếu trong mô có kháng nguyên sẽ có phản ứng kết hợp kháng nguyên – kháng thể, Có 2 cách để quan sát được phức hợp này:
Miễn dịch huỳnh quang: Cho gắn phức hợp kháng nguyên – kháng thể với một chất phát huỳnh quang và quan sát dưới kính hiển vi huỳnh quang. Kỹ thuật này hiện tại chỉ mới được ứng dụng tại những trung tâm Giải phẫu bệnh – Tế bào lớn như Bệnh viện bạch mai, Bệnh viện K Trung ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y dược Thành Phố Hồ Chí Minh.
Miễn dịch men: Cho gắn phức hợp kháng nguyên – kháng thể với một loại men (peroxidase hoặc alkaline phosphatase) và gắn với chất màu (chromogen), có thể quan sát dưới kính hiển vi quang học. Đây là một trong những kỹ thuật tiên tiến mới được triển khai ứng dụng tại khoa Giải phẫu bệnh –Tế bào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa.
Ứng dụng Hóa Mô Miễn Dịch trong Giải Phẫu Bệnh – Tế Bào nó cho phép chúng ta tự tin với độ chính xác tuyệt đối trong việc:
CHẨN ĐOÁN: Xác định nguồn gốc của những u không biệt hóa; xác định nguồn gốc của ung thư di cắn; chẩn đoán phân biệt giữa u lành và ung thư; phân biệt tế bào trung biểu mô phản ứng và ác tính; phân biệt nốt tân sinh của gan và carcinôm tế bào gan; chẩn đoán phân biệt carcinoma ống tuyến của tụy và mô tụy lành tính………
TIÊN LƯỢNG: Xác định carcinoma vi xâm nhập và thâm nhiễm giả; xác định carcinoma di căn thầm lặng; xác định mức độ hoạt động của tế bào u; xác định đột biến gen…………
ĐIỀU TRỊ: Xác định thụ thể Estrogen (ER), Progesteron (PR) trong ung thư vú; Điều trị trúng đích phân tử với HER2 dương tính trong ung thu vú, ung thư dạ dày; CD20 và Bc16 trong Lympho không Hodgkin; CD117 trong u mô đệm đường tiêu hóa; EGFR trong ung thư đại – trực tràng; V600E trong melanôm ác tính và carcinôm tuyến giáp……….
KẾT LUẬN: Kỹ thuật hóa mô miễn dịch được ứng dụng và phát triển tại khoa giải phẫu bệnh – tế bào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa giúp các Bác sĩ xác định nguồn gốc tế bào u, xác định tác nhân gây bệnh, giúp tiên lượng bệnh, góp phần quan trọng trong điều trị bệnh nhân, đặc biệt là bệnh nhân ung thư. Hiện nay, ngày càng nhiều dấu ấn được sản xuất nhằm đánh giá và dự đoán kết quả điều trị các bệnh lý ác tinh. Giúp chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả hơn các bệnh ung thư./.